الکل دارای مولکولی آمفبیل است؛ بدان معنا که در ترکیب خود علاوه بر سر آب دوست، سر چربی دوست نیز دارد. غشای سلولی باکتریها نیز در یک پهلو آب پایه و در طرف دیگر چربی پایه است. مولکولهای الکل میتوانند با هر دو پهلوی غشا پیوند برقرار کرده و غشای باکتری را در هم بشکنند. بدین ترتیب محتوای سلولی و هسته باکتری نیز بی حفاظ شده و حل میشوند. این فرایند که به آن واسِرِشتن یا دِناتوره شدن میگویند، سبب شسکته شدن ساختار باکتری و از بین رفتن آن میشود.
برای ویروسها نیز الکل به روشی مشابه عمل کرده و آن را نابود میکند. به
همین دلیل است که سازمان بهداشت جهانی توصیه میکند برای در امان ماندن از
گزند کووید 19، دستهای خود را با آب و صابون شسته و یا با ضدعفونی
کنندههای پایه الکلی همچون ژل دست تمیز کنید.
همچنین فراموش نکنید که الکل 99 یا 96 درصد نیز خاصت ضدعفونی ندارد. الکل
70 درصد بهترین ترکیب برای ضدعفونی است. زیرا در فرایند دناتوره کردن
باکتری، آب نقش کاتالیزگر را ایفا و به تخریب غشا و دیواره سلولی کمک
فراوانی میکند. از سوی دیگر وجود 30 درصد آب سبب میشود محلول دیرتر تبخیر
شده و مدت زمان بیشتری روی سطح باشد.
البته اگر اتانول 99 یا 96 دارید، میتوان با راهکاری ساده آن را به 70
درصد تبدیل کرد. برای این کار بایستی عدد 70 را ضرب در مقدار حجم مورد نظر
کنید. حاصل باید برابر با حاصل ضرب عدد 99 (یا 96) در عدد مجهول شود. در
اینجا عدد مجهول همان مقدار آب مورد نیاز برای رقیق سازی الکل است. فرمول
راهکار فوق به شرح زیر است:
99 (یا 96) × عدد مجهول = 70 × حجم مورد نیاز
مثلا اگر هزار میلیلیتر الکل 70 درصد بخواهیم، 730 میلیلیتر الکل 99
درصد نیاز داریم و بایستی آن را با 270 میلیلیتر آب ترکیب کنیم. بهتر است
برای رقیق سازی از آب مقطر استفاده شود.