chemistry nobel 2020

جایزه نوبل رشته شیمی در سال ۲۰۲۰ به طور مشترک به "امانوئل شارپنتیر"و "جنیفر‌ای دودنا" برای توسعه روشی برای ویرایش ژنوم (قیچی ژنتیکی کریسپر/cas ۹) تعلق گرفت. امانوئل شارپنتیر و جنیفر دودنا دو بانوی برنده نوبل رشته شیمی در سال ۲۰۲۰، یکی از تیزترین ابزار ویرایش ژن را کشف کرده‌اند که یک قیچی ژنتیکی "کریسپر/کَس۹" (CRISPR/Cas ۹) است. محققان با استفاده از این ابزار می‌توانند دی. ان.‌ای حیوانات، گیاهان و ریزموجودات یا میکروارگانیسم‌ها را با دقت بسیار بالایی تغییر دهند.

قیچی ژنتیکی "کریسپر/کَس۹" انقلابی در علوم زندگی مولکولی ایجاد کرده است. این ابزار، فرصت‌های جدیدی برای اصلاح نباتات به ارمغان آورده است، به درمان‌های نوآورانه سرطان کمک می‌کند و ممکن است رویای درمان بیماری‌های ارثی را به واقعیت تبدیل کند.

هنگامی که "امانوئل شارپنتیر" و "جنیفر دودنا" برندگان جایزه نوبل شیمی امسال، سیستم ایمنی باکتری "استرپتوکوک" (Streptococcus) را بررسی کردند، یک ابزار مولکولی را کشف کردند که می‌تواند برای ایجاد برش‌های دقیق در مواد ژنتیکی مورد استفاده قرار گیرد و بازنویسی کد حیات را به راحتی امکانپذیر می‌کند.

"امانوئل شارپنتیر" (Emmanuelle Charpentier) برنده نوبل شیمی ۲۰۲۰ در سال ۱۹۶۸ در فرانسه متولد شده است. وی مدیر واحد علوم عوامل بیماری زا در موسسه "مکس پلانک" در برلین آلمان است.

قیچی‌های ژنتیکی "کریسپر/کَس۹" در شکل طبیعی خود، دی. ان.‌ای را از ویروس‌ها تشخیص می‌دهند، اما "امانوئل شارپنتیر" و "جنیفر دودنا" ثابت کردند که می‌توان آن‌ها را کنترل کرد، به طوری که بتوانند هر مولکول دی. ان.‌ای را در یک مکان از پیش تعیین شده برش دهند.

"جنیفر‌ای دودنا" (Jennifer A. Doudna) دیگر برنده نوبل شیمی ۲۰۲۰ نیز در سال ۱۹۶۴ در واشنگتن دی سی آمریکا متولد شده است. وی استاد دانشگاه "کالیفرنیا برکلی" (UCBerkeley) در ایالات متحده و محقق موسسه "HHMINEWS" است.

پیش از این فقط پنج زن برنده جایزه نوبل شیمی شده بودند که ماری کوری معروف‌ترین آن‌ها بود.