هفته نامه نیچر در اولین شماره خود در سال ۲۰۱۰ به پیش بینی خبرهایی پرداخته که ممکن است در سال پیش رو از دنیای پژوهش به گوش برسد
سال ۲۰۱۰ / ۱۳۸۹ آبستن رویدادهای علمی هیجانانگیزی است که مدتها است در انتظار آنها به سر میبریم. از مهمترین این رویدادها میتوان به توقف انقراض گونههای در خطر و آشکار شدن اسرار آغاز عالم اشاره کرد.
توقف انقراض گونهها
سازمان ملل متحد، سال ۲۰۱۰ را به عنوان سال بینالمللی تنوع زیستی نام نهاده و امیدوار است تا در راستای تلاشهایی که اکتبر ۲۰۱۰ / مهر ۱۳۸۹ در ناگویای ژاپن به اوج خود میرسد، بتواند استراتژیهایی را برای جلوگیری از کاهش تنوع زیستی تدوین کند؛ این کار احتمالا با تعیین راههایی برای تلاش برای متوقف کردن این روند تا سال ۲۰۵۰ انجام خواهد شد.
نیاز به ایدههای جدید برای مقابله با انقراض گونههای زیستی بهشدت احساس میشود، چرا که امسال ۱۲۰ کشور عضو نخواهند توانست به هدفی که در سال ۲۰۰۲ / ۱۳۸۱ و در راستای رسیدن به یک «کاهش چشمگیر» در کاهش تنوع ژنتیکی، وضع شده بود، دست یابند.
لانک به سر منشاء جهان چشم خواهد دوخت
اولین تصاویر با جزئیات دقیق از تابش ریزموج زمینه کیهانی که توسط فضاپیمای پلانک (ارسالی توسط سازمان فضایی اروپا) به زمین ارسال خواهد شد، شاید بتواند نظریههای موجود در مورد منشاء و ساختار روزهای آغازین جهان را تغییر دهد. اما نتایج کامل این ماموریت، تا سال ۲۰۱۲ / ۱۳۹۱ به طور رسمی منتشر نخواهند شد.
زندگی، آنگونه که ما نمیشناسیم!
قطعا در سال جاری چهره پیشروی ژنوم، کریگ ونتر و گروهش اعلام خواهند کرد که توانستهاند یک ژنوم مصنوعی ساخته شده در آزمایشگاه را در داخل یک سلول باکتریایی زنده قرار دهند تا برای اولین بار، چیزی را که میتوان از آن به عنوان حیات مصنوعی یاد کرد، خلق کنند.
سیلی از ژنومها
ژنوم تکمیل شده نئاندرتال و ژنومهای نخستینیان باقیمانده، نشاندهنده یک سال دیگر از تعیین دی.ان.ای است که هر روز ارزانتر میشود. در ادامه تصویرهای فراگیر سال گذشته از ژنوم سرطان، تعیین توالی با اهداف درمانی، به تمرکز بر روی دلایل بیماریهای خاص، و همچنین شناسایی متغیرهای ژنتیک انسانی ادامه خواهد داد.
یک ماشین زمان برای قطب جنوب
شاید یک هسته یخی از قطب جنوب بتواند به تولید گزارش سالانه آبوهوایی زمین منجر شود؛ مشابه آن دادههایی که دانشمندان هماکنون در نیمکره شمالی، از یخهای گرینلند به دست میآورند.
پروژه هسته یخی قطعههای صفحه یخی غرب قطب جنوب، در حال حاضر در آخرین مراحل رسیدن به یک گزارش آبوهوایی از محدودهای به طول ۳٫۴ کیلومتر قرار دارد که وضعیت آبوهوایی ۴۰ هزار سال گذشته را با اطلاعات کافی برای مقایسه نحوه گرمایش، و یا سرمایش نیمکره جنوبی و نیمکره شمالی در ارتباط با دیگری به دست میدهد.
مکزیکوسیتی: کپنهاگ جدید
مکزیکوسیتی میتواند آغاز مرحله اساسی بعدی گفتگوهای سیاستگذاریهای آبوهوایی باشد، که از نوامبر گذشته / آبان ۱۳۸۸ آغاز شد و شاید هم درنهایت بتواند به توافقی رسمی برای جایگزینی پیمان کیوتو در تغییرات آبوهوایی دست یابد.
ولی پیش از آن، توجهها بر روی کارهایی متمرکز خواهد بود که هر کشور باید انجام دهد تا به تعهدات خود عمل کند؛ همچنین وضع قوانین آبوهوایی در ایالات متحده و تدوین استانداردهای بینالمللی برای رصد انتشار گازهای گلخانهای و ارزیابی کاهشهای وعده داده شده در انتشار نیز از اهمیت بالایی برخوردار است.
دنیاهای زمینمانند در جاهای دیگر
نظر به اینکه جستجوگران سیارات، مشتاقانه در انتظار کشف یک سیاره زمین مانند، در یک منطقه قابل زیست در اطراف یک ستاره شبیه به خورشید به سر میبرند، شاید آنها بتوانند در سال جاری و با یک هدف سادهتر به این هدف برسند: یک سیاره بالقوه قابل زیست که به دور یک ستاره کوتوله سرخ دوران میکند. تلسکوپ کپلر ناسا به تازگی چندین سیاره جدید را کشف کرده که تا پیش از این کسی خبر از وجود آنها نداشت.
امید برای پیشگیری از اچ.آی.وی
انتظار میرود که در اوایل سال جاری، اولین ازمایش کلینیکی برای استفاده از یک ژل در بردارنده داروهای آنتی رتروویروس، نتایج اولیه خود را منتشر کند؛ چندین آزمایش بزرگ برای میکروبکشهای دیگر تاکنون انجام شدهاند که نتوانستهاند در جلوگیری از اچ.آی.وی به موفقیتی برسند. همچنین نتایج اولیه آزمایشهایی که معطوف به “پیشگیری قبل از در معرض قرار گرفتن” هستند، و مدتها همه در انتظار آنها بودند، منتشر خواهند شد؛ آزمایشهایی که ناظر بر مصرف داروهای ضد اچ.آی.وی پیش از رفتارهای پرخظر جنسی هستند.
باز نویسی سلولها ایمنتر میشود
احتمالا سلولهای بنیادین القایی از سلولهای بالغ وبا استفاده از مولکولهای کوچک ساخته خواهند شد؛ و خطر تومورها را که در اثر افزودن اجزای ژنتیک به یک سلول به وجود میآیند، کاهش خواهند داد. خط سیرهای ایمنتر و کارامدتر باز برنامهریزی سلولها میتواند به اولین کاربریهای درمانی این حوزه منتهی شود.
استفاده کلینیکی از سلولهای بنیادی جنینی
بالاخره اولین آزمایشهای بالینی برای درمانهای دربرگیرنده سلولهای بنیادین جنینی انسانی یا hESC در سال جاری انجام خواهد شد. شرکت زیست فناوری Geron، از منلوپارک کالیفرنیا، در نظر دارد آزمایشهایی را که در نتیجه محدودیتهای قانونی پیشین متوقف شده بودند، برای یک درمان مبتنی بر اچ.ای.اس.سی برای بیماران مبتلا به آسیبهای نخاعی دوباره آغاز کنند.
یک تقارن کامل
شاید شواهد ابرتقارن (نظریهای که بیان میدارد هر ذره بنیادین شناخته شده، یک شریک ناشناخته بسیار سنگین دارد) مهمترین و تکان دهندهترین کشفی باشد که از برخورد دهنده بزرگ هادرون در سرن (آزمایشگاه فیزیک هستهای اروپا) انتظار میرود. این کشف شاید حتی از بوزون هیگز که همه در انتظار آن هستند هم عجیبتر باشد. بوزون هیگز، ذرهای بنیادین است که واسط تبدیل انرژی به جرم است و تاکنون مشاهده نشده است.
اثرات کوانتومی بزرگ میشوند
بهزودی میشود دید که اجسام جامد در آزمایشگاههای فیزیک وارد یک سوپرپوزیشن از چندین حالت میشوند؛ (مدل واقعی گربه افسانهای شرودینگر که در آن واحد هم زنده است و هم مرده). این اثر که توسط مکانیک کوانتوم پیشبینی شده، پیش از این در موادی که در ابعاد یونی دیده شده بود، ولی شاید در سال جاری بتواند در ابعاد بزرگمقیاس هم دیده شود.
سفرهای فضایی فراسوی مرزها
در میان پرتابهای برنامهریزی شده امسال، پرتاب فضاپیمای ژاپنی آکاتسوکی به مدار سیاره ناهید و دومین کاوشگر چینی سطح ماه، چانگای ۲ قرار دارد. و از آنجا که ناسا در نظر دارد جهت جدیدی برای برنامه پروازهای فضایی خود انتخاب کند، (تصمیمی که در اوایل سال ۲۰۱۰ اتخاذ خواهد شد)، برنامه ماموریتهای فضایی شاتل آخرین پروازهای خود را در سال جاری انجام خواهد داد.
پروازهایی که شامل پرتاب طیفسنج آلفا مگنتیک در ماه جولای / تیر هم میشوند که ابزاری برای بررسی پرتوهای کیهانی به منظور یافتن شواهدی از وجود پادماده و ماده تاریک است.
اشعه ایکس با تمرکز بالای لیزری
شاید لیزرهای پرتوی ایکس بدون الکترون که پالسهای کوتاهی از نور مرتبط با اشعه ایکس را تولید میکنند، بتوانند برتری خود را نسبت به دیگر دستگاههای سینکروترون (دستگاه تقویت ذرات باردار الکترونی) مورد استفاده در تصویربرداری، اثبات کنند.
آنها باید تولید تصاویری از تک مولکولهای زیستی را بدون کریستالیزه کردن آنها، برای پژوهشگران ممکن سازند، و فیلمهای پر از جزئیاتی را از رخدادهای مولکولی مانند تا شدن یک پروتئین خلق کنند. این دادهها از اولین تشکیلات مجهز به این امکانات نشات میگیرد که در آزمایشگاه شتاب دهنده ملی SLAC دانشگاه استنفورد قرار دارد.
محاسبات آبوهوایی داغتر میشود
هر روز انتظار مدلهای آبوهوایی واقعیتری را از تعداد زیادی از ابر کامپیوترها که به تازگی به کار گرفته شدهاند، داشته باشید؛ ابر کامپیوترهایی که شامل شبیهساز زمین۲ در یوکوهامای ژاپن و بلیزارد در هامبورگ آلمان میشوند.
این ابرکامپیوترها که در زمره ۴۰ کامپیوتر قدرتمند زمین قرار دارند، در دو مورد از بزرگترین عدم قطعیتهای شیبهسازیهای فعلی نسبت به مدلهای کنونی پیشرفت خواهند داشت: حل چرخههای محلی جریان آب در چرخههای اقیانوسی و تهیه پیشبینیهای دراز مدت از رفتار ابرها. بلیزارد همچنین چرخه کربن زمین را هم در مدلهای آبوهوایی خود وارد خواهد کرد
دریاچه های قیری یعنی نزدیکترین و شبیه ترین گزینه ها به دریاهای زحلی قمر تایتان بر روی زمین منزلگاه حیاتهای میکروبی بیگانه ای هستند که امید یافتن نمونه هایی مشابه بر روی قمر زحل را نیز افزایش می دهند.
چنین یافته هایی نه تنها قادر خواهند بود به جستجو برای یافتن حیات بیگانگان در منظومه خورشیدی کمک کنند بلکه می توانند دیدگاه هایی جدید را در رابطه با تکامل حیات بر روی سیاره زمین در اختیار دانشمندان قرار دهند.
بزرگترین دریاچه قیر جهان دریاچه Pitch در جزیره کارائیب در ترینیداد است که وسعتی برابر 461 هزار و 343 مترمربع داشته و مملو از قیر داغ، دی اکسید کربن و گازهای هیدروکربنی است که ظاهر آن را برای حیات غیرممکن می سازد.
با این همه اکنون دانشمندان دریافته اند هر گرم از ماده لزج و داغ این دریاچه می تواند منزلگاه 10 میلیون میکروب از قبیل باکتری ها و دیگر ارگانیزمهای تک سلولی مشهور به Archaea باشد. این گونه از حیات که در حرارتی میان 90 تا 132 درجه فارنهایت در حال سپری کردن زندگی است از هیدروکربنها تغذیه می کند و به جای تنفس اکسیژن از فلزهایی مانند آهن یا منگنز برای تنفس کردن کمک می گیرد.
دانشمندان 6 نمونه از این نوع حیاتها را از این دریاچه جمع آوری کرده و دریافتند هر یک از این نمونه ها حاوی تعداد زیادی از میکروبها است. بیشتر این باکتری ها با باکتریهایی که در ته نشستهای متانی یا نفتی یافت شده اند در ارتباطند. با این حال برخی این باکتری ها به اندازه ای از نمونه های شناخته شده فاصله دارند که نسل جدیدی از موجودات زنده را یادآور می شوند.
مقادیر آب موجود در قیر بسیار پایین است. مقداری که در آستانه یا پایین تر از حد آستانه حیات بر روی زمین به شمار می رود. از این رو حیاتی که دانشمندان در دانشگاه بریتیش کلمبیا موفق به یافتن آن شده اند می تواند بسته هایی مملو از آب باشند که با لایه ای از قیر احاطه شده اند.
جدا از محیط بسیار سردی که بر قمر تایتان حاکم است، شرایط محیطی این قمر با دریاچه Pitch شباهت بسیار زیادی داشته و در واقع نزدیکترین موقعیت مشابه تایتان بر روی زمین به شمار می رود. از این رو یافتن طیفی از میکروبها در این دریاچه امکان یافتن حیات بر روی دریاهای هیدروکربنی تایتان را افزایش می دهد زیرا امکان گرم شدن برخی از این دریاها از لایه های درونی قمر و دریافت انرژی مورد نیاز برای بهبود یافتن امکان شکل گیری حیات در آنها به وجود خواهد آمد.
به گفته دانشمندان پیش بینی وجود حیات در قمر تایتان بسیار هیجان انگیز است زیرا در صورتی که بتوان نمونه هایی زنده را در این قمر کشف کرد احتمال اینکه منشا آنها نسبت به دیگر موجودات کاملا متفاوت باشد بالا است از این رو چنین نمونه هایی قادر خواهند بود اطلاعات بسیار ارزشمندی را از تنوع زیستی در اختیار دانشمندان قرار داده و شانس یافتن حیات در خارج از منظومه خورشیدی را افزایش دهد.
بر اساس گزارش ایندیپندنت، مطالعات بیشتر می تواند ساختار ژنتیکی که این میکروبها با کمک آنها قادر به ادامه حیات در چنین شرایط دشواری هستند را آشکار سازد و در عین حال نشانه هایی جدید از حیات است
زنبورها جهان را پنج بار سریعتر از انسان می بینند | |
دانشمندان دانشگاه لندن طی تحقیقاتی جدید توانسته اند پرده از توانایی دیگری از زنبورها بردارند که بر اساس آن این حشرات سودمند، جهان را با سرعتی پنج برابر بیشتر از انسان مشاهده می کنند. | |
به گزارش خبرگزاری مهر، این توانایی می تواند زنبورهای عسل را به جاندارانی تبدیل کند که قادرند سریعتر از همه جانداران، جهان را به شکل رنگی مشاهده کند. توانایی که با فراهم آوردن امکان ردیابی دشتها و علفزارهایی که در تاریکی قرار گرفته اند شانس یافتن غذا را برای زنبورها افزایش خواهد داد. قدرت مشاهده اطراف در سرعت بالا در حشره هایی که با سرعت پرواز می کنند امری رایج است زیرا به این شکل می توانند به راحتی از شکارچیان خود فرار کرده و حین پرواز با یکدیگر ارتباط برقرار کنند. با این حال تا به حال مشخص نبود آیا سرعت بالای پرواز زنبورها بر روی دید قدرتمند و تمام رنگی آنها تاثیر دارد یا خیر. تحقیقات اخیر توانسته است اطلاعات جدیدی را در رابطه با این موضوع آشکار کند، دانشمندان بر اساس یافته های خود اعلام کردند سرعت دید این حشرات در کندترین حالت نیز دو برابر دید انسان است. شاهد این فرایند نیز در زندگی روزانه انسانها بارها تجربه شده است. انسانها قادر نیستند به راحتی مسیر پرواز یک حشره که با سرعت در حال پرواز است را دنبال کنند اما حشرات خود می توانند مسیر حرکت یکدیگر را به خوبی دنبال کنند. به گفته دانشمندان سرعت دید در جانداران به سرعت عملکرد سلولهای ردیاب نور در چشمهای جاندار بستگی دارد. به بیانی دیگر هر چه این سلولها با سرعت بالاتری تصویر بخشی از جهان را به ثبت رسانده و آن را به مغز انتقال دهند، سرعت دید جاندار نیز افزایش پیدا خواهد کرد. بر اساس گزارش زی نیوز، زنبورهای عسل از قدرت بینایی رنگی خود به شیوه های مختلفی استفاده می کنند. این حشرات اولین جاندارانی هستند که رنگی بودن قدرت دید آنها به اثبات رسیده و از آن زمان تا به حال زنبورها نشان داده اند از این توانایی خود به خوبی استفاده می کنند. ردیابی نورهای ضعیف و منطقه های تاریک، شناسایی اشکالی مانند ورودی کندو و مهمتر از همه توانایی شناسایی رنگ گلهایی که شهد دارند از قابلیتهایی است که دید رنگی زنبورها به آنها بخشیده است. |